والدین نقش انکارناپذیری در شکل گیری شخصیت کودکان دارند، لباس پوشیدن، عادتها، آداب معاشرت، علایق و سلیقهها همه میتواند به خاطر الگوپذیری از پدر و مادر باشد. در کشورهای پیشرفته شبکههای اجتماعی برای کودکان وجود دارد و در آنها مضامین آموزشی و تفریحی برای کودکان عرضه میشود در کشور ما متاسفانه به این نوع شبکههای اجتماعی کمتر توجه شده است و کودکان هم به دلیل نبود شبکه اجتماعی مختص به سن خود و همچنین به دلیل اینکه دوست دارند مانند بزرگسالان رفتار کنند بیشتر به عضویت در شبکههای اجتماعی معروف تمایل پیدا میکنند. امروزه کودکان بهراحتی ابزارهای دیجیتال را در اختیار دارند که قابلیت اتصال به اینترنت را دارد و بسیاری از آنها دارای برنامههای مرتبط با شبکههای اجتماعی است. این موضوع هرچند فرصتهای خوبی را برای آموزش در اختیار کودکان قرار میدهد اما تهدیدهایی را هم برای آنها درپی دارد و آنها را در معرض آسیبهای جدی قرار میدهد پس باید نظارت درستی توسط والدین بر فعالیتهای کودکان در فضای مجازی انجام گیرد.
در شبکههای اجتماعی محتواهای گوناگونی با موضوعات مختلف در معرض کودکان قرار میگیرد، از بازیها و فیلمها گرفته تا تصاویر و ویدئوهای مختلف، چون این شبکهها مختص کودکان نیستند و والدین هم اکثرا به دلیل عدم آگاهی درست، نظارت کافی را بر کودک خود ندارند کودک با حجم بزرگی از اطلاعات روبرو میشوند که هنوز امکان تجزیه و تحلیل درست آنها را ندارند و از روی کنجکاوی به سمت آنها کشیده میشود اطلاعاتی که برای کودک میتواند آسیبهای جدی روحی و جسمی را در پی داشته باشد. بهجز این موارد کودکان به دلیل عدم آشنایی با مسائل امنیتی و حریم خصوصی خیلی راحت در معرض افشای اطلاعات خصوصی هستند.
اطلاعات خصوصی ممکن توسط خود کودک افشا شود و یا افراد سو استفادهگر از روشهای مختلف از اطلاعات خصوصی شما و کودکتان سوءاستفاده کنند، بنابراین باید والدین آگاهی لازم را در مورد محتوا و اطلاعاتی که کودکان آنها در دسترس دوستان مجازی خود قرار میدهند، داشته باشند و به کودکان خود آموزش دهند همانطور که از برقراری ارتباط با افراد غریبه پرهیز میکنند باید همانگونه هم در شبکههای اجتماعی رفتار کنند و اطلاعات خصوصی خود را در اختیار افراد غریبه قرار ندهند.
طبق تحقیقاتی که در کشور آمریکا انجامگرفته امروزه والدین با توجه شناخت درستی که از آسیبهای شبکههای اجتماعی و فضای مجازی پیداکردهاند، ضرورت کنترل فعالیتهای فرزندان خود را دریافته و روشهای مختلفی را برای این کار انتخاب کردهاند. نزدیک به 50 درصد والدین از نرمافزارهای کنترلی استفاده میکنند تا از فعالیت کودکان خود در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی آگاه شوند. حدود 45 درصد والدین هم پسورد کودکان خود را دارند و میتوانند بهراحتی فعالیتهای آنها را کنترل کنند. سایر والدین از هم روشهای دیگری مانند گرفتن ابزارهای دیجیتالی از کودکان، مشاورههای روانشناسی و ردیابهای مکانی، استفاده میکنند.
امروزه با توجه به گسترش شبکههای اجتماعی باید آسیبهای مربوط به آن را بهشدت جدی گرفت و سعی کرد با استفاده از روشهای مختلف مانند آگاهی دادن، نظارت و کنترل بر فعالیتهای کودکان در فضای مجازی و بهخصوص شبکه اجتماعی کودکان را تا حد ممکن از این آسیبها دورنگه داشت اولین قدم برای ما بهعنوان والدین این است که خودمان نسبت بسیاری از مسائل آگاهی لازم را کسب کرده و این دانش و آگاهی را در اختیار کودکان خود قرار دهیم، همچنین با نرمافزارها و روشهای کنترلی آشنا شویم، تا بتوانیم بهدرستی کودکان خود از این آسیبها در امان نگهداریم.